Günümüzde geoteknik mühendisliğinde sıklıkla kullanılan ve en hızlı şekilde gelişim ve değişim gösteren malzemelerin başında polimerik malzemeler gelmektedir.
Fabrika koşullarında üretilen polimerik malzemeler zemin ile birlikte kullanılarak geoteknik projelerin hayata geçirilmesinde önemli rol oynamakta ve ortam performansını arttırarak geleneksel yöntemlere göre maliyetleri de düşürerek estetik çözümler sunabilmektedir.
Bu polimerik malzemeler hepimizin bildiği üzere çoğu İstanbul Teknik bünyesinde de yer alan Geotekstiller,Geog ridler,Geomembranlar,Geonetler,Geomatlar,Geohücreler gibi ürünlerdir.
Adları nedeniyle birbirine karıştırılan ama kullanım amaçları ve yapıları tamamen farklı olan Geonet ve Geomatları bugün irdeleyelim. GeoNet Termoplastik polimerlerden (genellikle Yüksek Yoğunluklu Polietilen) ekstrüzyon yöntemiyle üretilmekte olup en az iki sıra ipliğin birbirlerinin üzerine örtüşmesi sonucu genelde 10-20mm göz açıklığından oluşan kafes yapılardır. Bu iplikler sabit bir açı ile ( genelde 60-90 derece aralığında) çapraz olarak bağlanırlar.
Geonetler mukavim ürünler olup kendi yapısı içinde gereğinde geotekstil ile de kompozit yapı oluşturarak drenaj amaçlı kullanırlar. İstinat duvarlarının arkasında, Kaya şevlerinde, Zemin şevlerinde, Spor sahalarının altında, Dona duyarlı zeminlerde, Bina temellerinin altında, Otoyolların altında rahatlıkla drenaj amaçlı kullanılabilirler. GeoMat 15-20mm et kalınlığında bir tabaka oluşturmak üzere çoklu gözenek yapıdan oluşan (ortalama %90) yüksek deforme özelliği olan, Yüksek Yoğunluklu Polietilen, Poliamid, Polipropilen gibi polimer ve sentetik lifler (filament) in birbirine dolanması ile üretilmektedir. Geomatlar mukavim olmayan ürünler olup gerektiğinde geotekstiller ile de kullanılabilir.
Ana amacı şevlerde erozyon kontrolü olup drenaj amaçlı olarak ta kullanılabilirler. Deforme edilebilen yapısı gereği yoğun yağışlarda yağışın yıkıcı etkisini kırarak toprağın akmasını engeller.
GeoMatlar erozyon kontrolünde kullanılabildiğinden bu konuyu biraz daha derinleştirelim.
Erozyon toprağın akarsular, sel suları ve rüzgarlar gibi dış kuvvetlerin etkisiyle aşındırılıp taşınması ve sürüklenmesi olayıdır. Yeryüzünde bitki örtüsü ve su akışı ile toprak örtüsü arasında doğal bir denge vardır. Bu doğal denge içerisinde, yer yüzünün dış kuvvetler tarafından aşındırılmasına doğal erozyon denir. Doğal erozyon insanlar ve çevre için zararlı değildir. Çünkü doğal erozyonla çok yavaş olarak üstten aşınan toprağın yerine alttan yeni toprak oluşmaktadır. Onun için toprak örtüsü yenilenerek yerinde kalmaktadır. Ancak bitki örtüsünün tahribi gibi insanların olumsuz girişimleri sonucu doğal denge bozulur. Böylece erozyon hızlanır. Bu olay sonunda toprak örtüsü hızla incelir, zamanla yok olur.
Doğal erozyon dışında insanoğlunun neden olduğu erozyon çevreye zarar vermektedir. Yapılaşma bu zararların başında gelmekte olup teknolojik ürünler kullanarak erozyonu sistematik olarak önlemek hasıl olmuştur. İşte Geomat bunun için geliştirilmiş ürünlerden biridir. Bu ürünler zemini elastik yapısı ile takviye ederek sürtünmeye dirençli kuvvetler sağlayarak zemin stabilitesini korumak üzere tasarlanmıştır.
Geomat şevde toprak üzerine serilerek toprak yüzeyini atmosferik şartlardan korumuş olacaktır. Toprağın nebati yapısı değişmeyeceği için tohumlama yapılabilir ve bitkilendirmek için bir alan oluşturulmuş olur. Her yapıda olduğu gibi ürünü doğru yerde doğru biçimde uygulamak doğru performansı sağlayacaktır.
Türkçe
English
Deutsch
Русский
