Ar-Ge Merkezimizin Başarısı Tescillendi: “İlk Patent”

Barış Büyük
Ar-Ge Merkezi Müdürü

Ar-Ge Merkezimizin 2019 yılındaki tescilinden sonra hayatımızda yer etmiş “YENİ, YENİLİK, İNOVASYON” gibi kavramlara ek olarak “BULUŞ” kavramı da çok kullanılır hale geldi.

Geosentetik uygulamalarımızda karşılaştığımız bir sorunu çözmek için 2018 yılında proje ortağım o dönemde Geosentetik Duvar Satış Sorumlusu, bugün ise Ürün Teknik Müdürü olan Sn. Serkan Sarı Bey ile başlattığımız bir projede sınırları zorlayan yaratıcı fikirler üzerinde çalıştık ve bu çalışmalarımızın sonucunda bir birleştirme aparatı geliştirdik. Ve böylece bu yenilikçi fikri koruma altına almak için ilk Patent başvurumuzu yaptık.

Fikrin oluşumu, planlanması, üretim yerinin tespiti, üretim aşamaları ve saha denemeleri ile geçen yaklaşık 18 ayın ardından, 2019 yılının sonunda ürünle ilgili olarak Türk Patent Enstitüsü’ne (TPE) resmi Patent Başvurusunda bulunduk.
Patent süreçleri ulusal düzeyde en az 4 yıl, uluslararası düzeyde ise 7-8 yıl sürebilmektedir. Yapmış olduğumuz başvuruda tüm süreçler pozitif bir şekilde tamamlanarak, 2023 yılının Haziran ayında Türk Patent Enstitüsü’nden berat ve tescilimizi almaya hak kazandık.

Patentli ürünümüz hakkında;
Buluş Adı: TOPRAKARME DUVARLAR İÇİN POLİMER ŞERİT İLE BETON PANEL BİRLEŞİM APARATI
Başvuru Numarası: 2019/20777
Başvuru Tarihi: 19-12-2019
Başvuru Şekli: Ulusal Başvuru
Evrak Numarası: 2019-GE-568482
Evrak Tarihi: 19-12-2019
Koruma Tipi: Patent
Ürün Grubu: Geosentetik Grubu

Bu aparat, polimer şerit zarar görmeden üzerine gelen yükleri beton panele aktarmasını sağlayan bir elemandır ve “GeoLoop Blok” olarak isimlendirilmiştir.

BULUŞUN ÇÖZÜMÜNÜ AMAÇLADIĞI TEKNİK PROBLEMLER

Beton paneller ile polimer şeridin panelin dolgu tarafında tasarım yüklerine dayanacak şekilde birleştirilmesi için bir sistem geliştirilmiştir.
Önceki sistemlerin dezavantajları;

1. Polimer halkaların beton dökülürken kalıp içinde sabitlenmesi için kullanılan eleman sayısı fazlaydı. Buna rağmen bağlantı halkalarında dönmeler gözlenmiştir.
2. Panel içi boşluk bırakan kalıpların bir tipi bir firmaya ait faydalı model olduğundan genel kullanıma uygun değildi.
3. Panel içi boşluk bırakan omega adıyla belirtilen kalıbın dışa bakan uçları kapatan kapaklar ise döküm sırasında yerinden çıkabilmekte ve içerisine parça düşebilmektedir. Bu düşen malzeme dar şerit geçirme boşluğunu tıkayabilmekte ve çıkartılması oldukça zor olmaktadır. Bu kalıp tipinde geçiş boşluğu dar olduğundan işçilik açısından da zorluklar oluşmaktadır.
4. Polimer şerit kullanmanın en önemli sebeplerinden biri korozyona karşı risk taşımayan bir sistem oluşturmaktır. Ancak metal omega veya metal halkaların kullanılması korozyona karşı galvaniz ile korunan ve aktif zeminlerde korozyon için halen risk taşıyan bir sistemdir.

Bu problemlere karşı EPS veya XPS’den üretilen beton içi boşluk için tasarlanan kalıp, kapalı hazır kutu şeklinde şantiyeye sevk edilerek betonla tıkanması önlenmiş ve korozyondan etkilenmeyecek bir sistem oluşturulmuştur.

BULUŞ:

Buluş, amacına uygun olarak aşağıdaki şekillerde şekillendirilmiş olup, bu şekillerden; Şekil 1. “GeoLoop Blok” Birleşim Aparatı İzometrik Detay, Şekil 2. Prekast beton içi yerleşimdir.

Uygulamayı gösterir akış şemasında yer alan aşamalar aşağıdaki gibidir. Şekillerdeki parçalar numaralandırılmış olup karşılıkları aşağıdaki gibidir.

1. Gövde Bloğu
2. Yan Bloklar
3. Kapak Bloğu
4. Donatı Borusu
5. İnşaat demiri

BULUŞUN AÇIKLAMASI
Buluş dört ana parçadan oluşur.

1. Gövde Bloğu (1): Bu parça en dış kısımdır.
2. Yan Bloklar (2): Gövde Bloğun (1) yanlarının kapatılması için tasarlanmıştır. Gövde bloğuna bağlı oldukları için döküm esnasında beton giremez.
3. Kapak Bloğu (3): Kutunun tamamlanması ve içeriye nakliye veya döküm sırasında parça düşmelerini önlemek için tasarlanmıştır. Gövde bloğu ile uyumludur ve döküm esnasında beton giremez.
4. Donatı Borusu (4): Kutu içinden geçecek donatının etrafını kapatarak kutu içerisine beton girmesini önler. Donatı çevresine beton şerbetinin girmesi için boşluk yaratır. Kutu kapağı beton döküm sonrası açıldığında donatının açık hava ile temasını engelleyerek korozyon riskini ortadan kaldırır. EPS Bloklar içerisi polimer şeritin kolayca geçirilebileceği V şeklinde bir boşluk ile tasarlanmıştır. EPS içinde bırakılan delikten plastik boru geçirilmektedir. Bu boru içerisinden geçirilen standart inşaat demiri (5) açık havadan ve su temasından korunmuştur. Polimere temas eden yüzey plastik boru olduğundan polimere nervürlü demirin zarar vermesi engellenmiş. Nervürlü demir çapı ve boru çapı arasındaki fark ile çimento şerbetinin boru ile demir çubuk arasına sızarak demirin korunması sağlanmıştır. EPS Kalıp üst seviyesindeki Kapak Bloğu (3) kenar çizgileri betona gömülme seviyesi için çok faydalı olmuştur.

Panel dökümü sırasında demirlerin asılması için EPS kalıpların içinden geçen donatı ayrıca en alttaki asma donatısı olarak da kullanılarak sabitleme pratik ve etkili hale getirilmiştir. İnşaat demiri (5) öncesinde Poliyamid ve kestamid çubuklar ile de denemeler yapılmış ve belirli yükseklikte duvarlar için ek bir demir kullanmadan da çözümler oluşturulmuştur. Bu polimer çubukların kesme mukavemetleri özel olarak tasarladığımız test düzeneğinde 50kN yüklere kadar çıkabilmekte 70kN ve 100kN olan donatılar için yeterli mukavemet sağlanmamaktadır. Daha kalın çubuk kullanılarak mukavemetler arttırılmak ancak bu durumda çubukların fiyatı eski yöntemlere göre daha yüksek olmaktadır.

Polimer şerit dönüş çapının >25mm olması durumunda donatılarda bükülmeden kaynaklı hasar oluşmadığı gözlemlenmiştir. Bu çapın sağlanması için Donatı Borusunun (4) çapı bundan daha büyük olmalıdır. Polimer şeritin kalıp içerisinden elle geçirilmesi için oluşturulan boşluğun V şeklinde olması Yan Blokları (2) ile sağlanmış ve kullanım açısından pratik hale getirilmiştir. Bu V şekli ve kalıbın iç boşluğunun genişliği, kenarlarının EPS Yan Bloklarından (2) yapılması keskin kenar olmamasını sağlamıştır. Kapak bloğunun (3) bir başka özelliği Gövde Bloğu (1) ebatlandırması ile birlikte polimer şeritin bağlandığı donatının panel betonu içindeki derinliğinin ayarlanması için tasarlanmıştır.

Bu ürünümüz Çamlıhemşin Duvar projesinde de kullanılarak gerek fiyat gerekse performans olarak avantaj sağlamıştır.

Bu patent ile Ar-Ge teşvikleri kapsamında %20 oranında ek teşvik hakkı kazanılmıştır.